Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), tháng 5/2025, kim ngạch xuất khẩu cá tra Việt Nam đạt 189 triệu USD, tăng 12% so với cùng kỳ năm trước; lũy kế 5 tháng đạt 829 triệu USD, tăng 11%. Trung tuần tháng 6/2025, Mỹ đã công bố kết quả cuối cùng thuế chống bán phá giá cá tra phile của Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ.
Cụ thể, trong 5 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã xuất khẩu 829 triệu USD cá tra; trong đó: Cá tra phile đông lạnh (mã HS 0304) 666 triệu USD, tăng 11%; Cá tra khô và các sản phẩm đông lạnh khác (nguyên con, cắt khúc...) 142 triệu USD, tăng 8%; Cá tra giá trị gia tăng (mã HS 16) 21 triệu USD, tăng 64%.
Ngày 18/6/2025, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã công bố kết quả chính thức về mức thuế chống bán phá giá trong kỳ rà soát hành chính lần thứ 20 đối với phile cá tra đông lạnh Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ, từ ngày 01/8/2022 tới ngày 31/7/2023. Kết quả rà soát hành chính lần thứ 20 (POR20) là 7 doanh nghiệp có thuế suất bằng 0%. Danh sách bao gồm: Công ty TNHH Thủy sản Biển Đông/Công ty CP Thủy sản Biển Đông Hậu Giang, Công ty CP Xuất nhập khẩu Thủy sản Cần Thơ, Công ty TNHH Thủy sản Đại Thành, Công ty TNHH MTV Hải sản Đông Á, Công ty CP Hùng Cá 6, Công ty Nam Việt, Công ty CP Thủy sản NTSF.
Đáng chú ý, Công ty CP Vĩnh Hoàn – một doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực cá tra ở Việt Nam - không có tên trong danh sách miễn thuế, do đã được đưa ra khỏi phạm vi áp dụng chống bán phá giá từ các kỳ POR sau năm 2025. Điều này đến từ thỏa thuận đạt được giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) liên quan đến vụ kiện DS5368, đã khép lại vào ngày 17/1/2025.
Bộ Thương mại Hoa Kỳ xác định rằng Công ty TNHH Thủy sản Biển Đông/Công ty CP Thủy sản Biển Đông Hậu Giang không bán cá tra phile đông lạnh với giá thấp hơn giá trị thông thường trong POR20. Ngoài ra, 6 công ty khác là: Công ty CP Xuất nhập khẩu Thủy sản Cần Thơ (CASEAMEX), Công ty TNHH Thủy sản Đại Thành (Dai Thanh), Công ty TNHH MTV Hải sản Đông Á (Dong A), Công ty CP Hùng Cá 6 (HungCa 6), Công ty Nam Việt (NAVICO), Công ty CP Thủy sản NTSF (NTSF) đã chứng minh được đủ điều kiện nhận mức thuế riêng biệt. Các công ty này đã được áp dụng mức thuế của Biển Đông là 0,00 USD/kilogram.
Tháng 5/2025, xuất khẩu cá tra sang Mỹ đạt 41 triệu USD, tăng 35% so với tháng 5/2024. Tổng xuất khẩu cá tra trong 5 tháng đầu năm 2025 sang Mỹ đạt 142 triệu USD, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2024. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam nhận định, cá tra là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực, mang về doanh số tỉ USD cho thủy sản Việt Nam. Trong đó, sản phẩm phile cá tra truyền thống chiếm tỷ trọng 80% trong tổng cá tra Việt Nam xuất khẩu sang các thị trường thế giới. Mỹ là một trong những thị trường tiêu thụ cá tra trọng điểm của Việt Nam nên vấn đề thuế tại thị trường Mỹ tác động lớn đến toàn ngành.
Thông tin từ Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) cho biết, trong Kết luận cuối cùng của đợt rà soát hành chính lần thứ 20 thuế chống bán phá giá đối với mặt hàng cá tra - basa phi lê đông lạnh của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ, 7 doanh nghiệp Việt Nam được hưởng thuế sơ bộ và thuế riêng rẽ ở mức 0%. Ngày 18/6/2025, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã đăng công báo ban hành Kết luận cuối cùng cho đợt rà soát lần thứ 20 (POR 20) thuế chống bán phá giá đối với mặt hàng cá tra - basa phi lê đông lạnh của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ trong giai đoạn từ 1/8/2022 đến 31/7/2023. Trong đợt rà soát này, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã lựa chọn 2 doanh nghiệp làm bị đơn bắt buộc.
Trước đó, ngày 17/9/2024, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã ban hành Kết luận sơ bộ cho đợt rà soát trên, theo đó xác định với mức thuế sơ bộ 0,00 USD/kg cho hai doanh nghiệp bị đơn bắt buộc. Sáu doanh nghiệp còn lại đều đủ điều kiện được nhận mức thuế riêng rẽ ở mức 0,00 USD/kg. Do nguyên đơn đã rút yêu cầu rà soát lại mức thuế toàn quốc, nên mức này được giữ nguyên 2,39 USD/kg. Tại Kết luận cuối cùng, Bộ Thương mại Hoa Kỳ giữ nguyên Kết luận sơ bộ nêu trên và xác định mức thuế 0,00 USD/kg cho 01 doanh nghiệp bị đơn bắt buộc còn lại (01 doanh nghiệp bị đơn bắt buộc đã được dỡ bỏ Lệnh áp thuế và không còn nằm trong danh sách rà soát thuế chống bán phá giá của Bộ Thương mại Hoa Kỳ kể từ ngày 17/01/2025). 06 công ty hưởng thuế suất riêng rẽ còn lại tiếp tục được duy trì mức thuế cuối cùng 0,00 USD/kg - dựa trên mức thuế của công ty bị đơn bắt buộc.
Mức thuế suất toàn quốc của POR20 giữ nguyên ở mức 2,39 USD/kg do Yêu cầu rà soát duy nhất còn lại đối với mức thuế suất toàn quốc là từ Công ty Luscious Seafood LLC (Luscious Seafood) không hợp lệ. Trong Kết luận cuối cùng, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã xác định rằng Luscious Seafood không phải là một nhà bán buôn tại Mỹ đối với sản phẩm tương tự trong nước trong giai đoạn rà soát và do đó, không có tư cách pháp lý để yêu cầu rà soát hành chính trong giai đoạn của quy trình này. Vì vậy, Bộ Thương mại Hoa Kỳ quyết định hủy bỏ việc rà soát đối với mức thuế suất toàn quốc vì không còn bất kỳ yêu cầu rà soát hợp lệ nào đang chờ xử lý.
 |
Các yêu cầu về tiền ký quỹ sau đây sẽ có hiệu lực kể từ ngày công bố Kết quả cuối cùng của đợt rà soát hành chính này: (i) Đối với các công ty được liệt kê ở trên, mức tiền ký quỹ sẽ bằng với biên độ phá giá được xác định trong Kết quả cuối cùng của đợt rà soát này (trừ trường hợp mức này bằng 0 hoặc ở mức không đáng kể (de minimis), thì mức tiền ký quỹ sẽ là 0); (ii) Đối với các nhà xuất khẩu Việt Nam và không phải Việt Nam đã từng được xem xét trước đây và không được liệt kê ở trên nhưng vẫn được nhận mức thuế riêng rẽ dựa trên một giai đoạn rà soát trước, mức tiền ký quỹ sẽ tiếp tục là mức ký quỹ hiện tại áp dụng riêng cho từng nhà xuất khẩu; (iii) Đối với tất cả các nhà xuất khẩu Việt Nam của sản phẩm thuộc phạm vi điều tra chưa được xác định là đủ điều kiện hưởng mức thuế riêng rẽ, mức tiền ký quỹ sẽ là mức thuế suất toàn quốc (tức là 2,39 USD/kg). Các yêu cầu ký quỹ này, khi được áp dụng, sẽ tiếp tục có hiệu lực cho đến khi có thông báo mới.
Có thể thấy, Kết luận cuối cùng của POR20 là kết quả tích cực cho các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra - basa của Việt Nam, đặc biệt khi cá tra - basa là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực, với kim ngạch xuất khẩu lên tới 2 tỷ USD, đóng góp 20% vào tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản Việt Nam. Hơn nữa, Mỹ là một trong những thị trường tiêu thụ cá tra trọng điểm của Việt Nam nên kết quả của đợt rà soát có tác động lớn đến toàn ngành.
Hiện tại, sự thiếu ổn định trong chính sách thương mại của Mỹ, đang tạo ra không ít rào cản cho việc xây dựng các kế hoạch kinh doanh dài hạn. Tuy nhiên, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam nhấn mạnh rằng, nếu doanh nghiệp Việt Nam chủ động thích ứng và có chiến lược bài bản trong việc giữ thị phần, cá tra hoàn toàn có thể tiếp tục khẳng định chỗ đứng tại thị trường Mỹ, như cách ngành hàng này đã từng vượt qua nhiều biến động trước đó.
Thông tin chi tiết xem tại link dưới đây:
https://www.federalregister.gov/documents/2025/06/18/2025-11205/certain-frozen-fish-fillets-from-the-socialist-republic-of-vietnam-final-results-and-partial
Ngọc Thúy – FICen